همایش و نشست علمی

همایش نقش آذربایجان در انقلاب اسلامی در دانشگاه تبریز برگزار شد. 

همایش ملی نقش آذربایجان در انقلاب اسلامی با حضور نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه تبریز، استاندار آذربایجان شرقی و با قرائت پیام رییس مجلس شورای اسلامی در تالار وحدت دانشگاه تبریز برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تبریز، علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی در پیامی به این همایش که توسط مهندس محمد اسماعیل سعیدی، نماینده مردم تبریز، ‌آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی قرائت شد، تصریح کرده است: بی ترید انقلاب اسلامی ایران اثرگذارترین و مهمترین حادثه قرن اخیر است که با برهم زدن بسیاری از معادلات جهانی، طرحی نو و بی بدیل را به جهانیان عرضه کرد. در روزگاری که دنیا به دو بلوک کمونیسم و لیبرالیسم دسته بندی می شد و لیبرال دموکراسی غربی با فتح تدریجی سوسیالیسم و کمونیسم، ادعای پایان تاریخ و رسیدن بشر به کامل ترین و ایده ال ترین حالت ممکن را داشت، به ناگاه طوفان این انقلاب از مهد تمدن و تحولات جهان، منطقه، بین النهرین تا ماوراءالنهر برپاخاست و تمامی پیش فرض های نخبگان و اندیشمندان و تحلیلگران نظام سلطه و اربابان زر و زور و تزویر را درهم ریخت.

در ادامه این پیام آمده است:انقلاب اسلامی نه تنها ساختار های موجود در ایران را به هم زد که حتی دل های ایرانیان مومن و موحد را هم منقلب کرد، نهضتی که با اصل اساسی «نه شرقی، نه غربی» و با تاکید بر بازتولید ارزش های نو، هنجارهای ایمانی، انقلابی و اسلامی را برای مردم خود به ارمغان آورد. قیام شجاعانه مردم تبریز که از 29 بهمن 56 تا 22 بهمن 57 ادامه یافت، موجب شکل گیری سلسله قیام های بعدی در سراسر ایران شد که با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به نهایت خویش نایل شد.
در بخش پایانی این پیام نیز آمده است:این همایش حقیقتا فرصت مغتنمی است تا با نگاهی عالمانه و دقیق، تاریخ نانوشته انقلاب اسلامی در آذربایجان و نقش اقشار مختلف موثر در آن از جمله روحانیون، بازاریان و طیف های مختلف تبیین گردد و تاریخ شفایی انقلاب عظیم اسلامی، پیش از آنکه به دست فراموشی سپرده شود، نگارش شده و با یک روش شناسی علمی عوامل ظهور و بروز این قدرت نرم و نیز چگونگی تقویت و رشد آن برای آیندگان تدوین شود.

نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی نیز در این همایش با اشاره به دو امتیاز مهم مردم آذربایجان گفت: شجاعت و غیرت دینی و مهد علم و ادب بودن، از جمله امتیازات آذربایجانی ها و به ویژه تبریزی ها است که می توان آثار آن را در دستاوردهای قبل و بعد انقلاب به عینه مشاهده کرد.

آیت‌الله محسن مجتهد شبستری، در ادامه با تاکید بر اینکه قیام مشروطیت و نهضت تنباکو با رهبری و هدایت علمای این سرزمین، باعث حضور مردم آذربایجان برای دفاع از کیان و خاک ایران شد، تصریح کرد:مبارزات مردم آذربایجان علیه بیگانگان در طول تاریخ نشان دهنده، غیرت دینی و شجاعت آنها است که همیشه پشتیبان و حامی ولایت فقیه و روحانیت بوده و هستند.

امام جمعه تبریز، قیام 29 بهمن تبریز را از دیگر ثمرات مبارزات ملت آذربایجان برشمرد و اضافه کرد: قیام مردم تبریز نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی ایران است و مردم آذربایجان در این قیام برای انقلاب اسلامی ایران سنگ تمام گذاشتند تا اینکه ستون فقرات رژیم پهلوی با این قیام شکسته شد و این انقلاب در 22 بهمن سال 1357 به پیروزی رسید.

استاندار آذربایجان شرقی نیز در این همایش، ضمن اشاره به سیر تاریخی آذربایجان گفت: آذربایجان در طول تاریخ به عنوان یکی از معروف ترین ایالات ایران مطرح بوده و در دوره قبل از اسلام، آذرگشنسب، از بزرگ ترین و مهم ترین آتشگاه های ساسانیان در شیز آذربایجان قرار داشت و در دوره اسلامی نیز با مهاجرت عرب های مسلمان به این سرزمین، بر اهمیت آن افزوده شد و به عنوان دارالمرز و محل مقابله و مبارزه با کفار و یاغیان مشهور شد.

دکتر اسماعیل جبارزاده افزود:در دوره صفویه، با رسمیت یافتن تشیع و انتخاب تبریز به عنوان پایتخت اولین دولت بزرگ شیعی درایران، آذربایجان مهم ترین حامی تشیع شد و با سپر کردن سینه خود در مقابل امپراتوری عثمانی و به خون غلطیدن جوانان این مرز و بوم، عزم و ایمان خلل ناپذیرش را در ادوار مختلف تاریخی در حمایت از دین و اسلام به منصه ظهور گذاشت.

وی افزود: اهمیت آذربایجان تنها محدود به نقش سیاسی و نظامی نیست و با اقلیم های پربرکت و خاک های حاصل خیزش در اقتصاد ایران نیز اهمیت خاصی دارد و با شهرهای آباد و روستاهای زیبا و پر محصولش، همیشه در ایران مطرح بوده و بازار عظیم تبریز، گواه نقش اقتصادی آذربایجان در گذشته و امروز ایران است.

دکتر جبارزاده اضافه کرد:در نهضت های ضد استعماری و انقلابی معاصر نیز، آذربایجان و آذربایجانیان همیشه در خط مقدم مبارزه حضور داشته اند و نقش آذربایجان و تبریز در انقلاب مشروطه، نهضت 15 خرداد، قیام 29 بهمن سال 1356 و سنگرهای مبارزه با رژیم طاغوت در سال 1357 بر کسی پوشیده نیست.

استاندار آذربایجان شرقی همچنین انقلاب اسلامی را حادثه ای بزرگ در تاریخ معاصر کشور و دنیا خواند و افزود: هنوز هم چندان که باید، به دلیل عظمت و گستردگی، به تمام زوایای آن پرداخته نشده است که در این راستا، هر تلاشی بالفطره ارزشمند بوده و به عنوان یکی از مناطقی که نقش محوری در مبارزه با رژیم طاغوت و به ثمر رسیدن انقلاب داشته، مستحق کارهای بیشتری در این زمینه است.
رییس دانشگاه تبریز نیز در این همایش، با اشاره به اهمیت موضوع چنین همایش هایی که به شدت جای خالی آن احساس می شود، گفت: آذربایجان در طول تاریخ پرافتخار خود، همواره مهد قیام ها و مبارزات دامنه داری بوده است که آزادگی و میهن پرستی مردم آن، از تاریخ باستان تا امروز، زبانزد عام و خاص است.

دکتر محمدرضا پورمحمدی در ادامه افزود: فداکاری ها و خدمات آذربایجان به اسلام در دوران معاصر نیز بسیار است همچنان که ایثارگری های آنان در نهضت مشروطه و تنباکو و دفاع از تمامیت ارضی و کیان فرهنگی ایران شهره آفاق بوده است.

 رییس دانشگاه تبریز اضافه کرد: خروش مردم تبریز در قیام 29 بهمن سال 1356 از جمله برگ های زرین تاریخ ماست و نقطه عطفی برای پیروزی جمهوری اسلامی ایران در سال 1357 بوده و این پیروزی را تسریع کرد که ما بدان افتخار می کنیم و همه اینها در سایه عشق به وطن و ایمان و ولایتمندی مردم آذربایجان حاصل شده است، همچنین اولین شهید قیام 29 بهمن نیز شهید محمد تجلایی از دانشگاه تبریز بود.وی افزود: استان آذربایجان شرقی، استانی پیشتاز در تمام عرصه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و علمی است و برای همین است که رهبر معظم انقلاب، این استان را سر ایران نامید و به گفتۀ بزرگان نیز، این استان، سر و سرّ ایران است و برگزاری چنین همایش هایی علاوه بر کنار هم آوردن محققان و پژوهشگران، مستندسازی تاریخ شفایی آذربایجان است که انشاءالله به عنوان آثاری ماندگار به نسل های آتی به یادگار گذاشته شود.دکتر محمد علی پرغو، دبیر علمی این همایش نیز انقلاب اسلامی را از مهم ترین حوادث تاریخ ایران خواند و گفت: بعد از به رسمیت شناختن مذهب شیعه در ایران، آذربایجان در تمام صحنه های مهم تاریخی سینه سپر کرده و برای تحقق انقلاب اسلامی، اقشار مختلف مردم آذربایجان، گوش به فرمان امام راحل و مجاهدت های بزرگمردانی مانند شهید آیت الله قاضی طباطبایی و شهید آیت الله مدنی، صحنه های عظیمی را از مقابله با ظلم و ستم در تاریخ ثبت کردند.رییس موسسه تاریخ و فرهنگ ایران دانشگاه تبریز افزود: از ویژگی های بارز مردم آذربایجان غیرت و آزادگی در کنار اطاعت از رهبری است و قیام 29 بهمن سال 1356 نمونه بارزی بر نقش آذربایجان در انقلاب اسلامی است.

 وی در ادامه با ارایه گزارشی از روند نحوه برگزاری این همایش تصریح کرد: موسسه تاریخ و فرهنگ ایران بستری مناسب را فراهم آورد تا با برگزاری این همایش، گامی مهم را در جهت مستند سازی تاریخ شفایی آذربایجان برداشته باشد و برای همین منظور، چندین جلسه هماهنگی برگزار و فراخوان داده شد که با استقبال دانشگاهیان و پژوهشگران تمدید شد و 170 چکیده مقاله برای طرح در برنامه های علمی به دبیرخانه ارسال شدکه از آن، 140 چکیده مقاله برای انتشار در مجموعه چکیده مقالات انتخاب شد.
دکتر پرغو افزود: این همایش در محورهای نقش آذربایجان در انقلاب اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، نقش آذربایجان در اتحاد ملی و انسجام اسلامی در انقلاب اسلامی، نقش علما و روحانیون آذربایجان در پیروزی انقلاب اسلامی، نقش آذربایجان در ادوار مختلف انقلاب اسلامی وآسیب شناسی انقلاب اسلامی در آذربایجان برگزار می شود و بخش ویژه ای به تاریخ شفاهی، خاطرات، اسناد، فیلم، تصاویر و ... انقلاب اسلامی در آذربایجان اختصاص یافته که آثار گرد آوری شده در این بخش به نام صاحبان آثار و به صورت فاخری منتشر خواهد شد.همین گزارش حاکی است؛ سخنرانی قاسم صمدیان، مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان آذربایجان شرقی، دکتر یعقوب توکلی در خصوص "جایگاه آذربایجان در انقلاب اسلامی" و روح ا... رشیدی در زمینه "تاریخ انقلاب اسلامی را نجات بدهیم"، تجلیل از خانواده شهدای انقلاب اسلامی، رونمایی از 3 جلدکتاب مربوط به همایش، قرائت شعر، پخش کلیپ و ... از جمله برنامه های آیین افتتاحیه این همایش بود.یادآور می شود: همایش یکروزه نقش آذربایجان در انقلاب اسلامی بعد از ظهر امروز با ارایه مقالات برگزیده در دانشگاه تبریز به کار خود پایان داد.

 

نشست علمی – تخصصی « منازعه قره ­باغ، دلایل و پیامدها» روز چهارشنبه 05/04/1392 همزمان با حضور هیئت فعالان آزادی قره باغ جمهوری آذربایجان در تالار شهریار دانشگاه تبریز برگزار شد. در این نشست که به همت موسسه تاریخ و فرهنگ ایران و موسسه فرهنگی و مطالعات بین المللی آران برگزار گردید، نخست دکتر محمدعلی پرغو رئیس موسسه تاریخ و فرهنگ ایران در سخنانی قره باغ را زخمی بر پیکره جهان اسلام معرفی نمود و پایان یافتن رنج و محنت مسلمانان آذری را آمال همه ایرانیان دانست.

    رییس اتحادیه اجتماعی کمک به مادران سرباز جمهوری آذربایجان در سمینار علمی «منازعه قره باغ ،دلایل و پیامدها» گفت: باید وحدت بین مسلمانان آذربایجان و ایران افزایش یابد تا شکستی قطعی دامنگیر ارامنه اشغالگر شود چرا که هیچ نیرویی بالاتر و قوی تر از نیروی وحدت نمی باشد. نورسته ابراهیم اوا با بیان اینکه ایران مهد تفاسیر اصیل قرآن و احادیث ائمه اطهار بوده، گفت: تمام کشورها جهت برخورداری از این گنجینه های معنوی به ایران مراجعه می کنند و مسلما آغوش جمهوری اسلامی ایران برای تمام ستم دیدگان دنیا باز بوده و ملت ایران همواره حامی مسلمانان جهان بوده است.
   وی با اشاره به اینکه حضرت آیت الله خامنه ای نائب امام زمان (عج) است، افزود: مقام معظم رهبری  مرجع تقلید قابل اعتماد برای مسلمانان بوده و ایشان تمییزدهنده حق از باطل است، چرا که در عصری که گرگ در لباس میش نمایان می شود، تشخیص حق از باطل به مراتب سخت است.
    نورسته ابراهیم اوا خاطرنشان کرد: ارامنه اشغالگر در دنیا جایگاه خاصی نداشته و منفور تلقی می شوند، چرا که ثابت شده آن ها نتوانستند به اسلام ایمان بیاورند و دسیسه های آن ها بر همگان آشکار شد.
    رییس اتحادیه اجتماعی کمک به مادران سرباز جمهوری آذربایجان با بیان اینکه روسیه بنابه سیاست های خاص جهت دستیابی به منافع خود، از ارامنه افراطی اشغالگر در اشغال خاک قره باغ حمایت کرد، برای باز پس گیری خاک  قره باغ از مقام معظم رهبری درخواست کمک و یاری نمود و ادامه داد:  باید وحدت بین مسلمانان آذربایجان و ایران افزایش یابد تا شکستی قطعی دامنگیر ارامنه اشغالگر شود چرا که هیچ نیرویی بالاتر و قوی تر از نیروی وحدت نمی باشد

در ادامه از فراخوان مقاله همایش بین المللی قره باغ با حضور فعالان آزاد سازی قره باغ نیز رونمایی شد.

      رییس اتحادیه آزادی قره باغ جمهوری آذربایجان - آکیف نقی - اظهار داشت: افزایش روابط بین ایران و آذربایجان لازمه حل مسئله قره باغ است. آکیف نقی در حضور هیئتی از جمهوری آذربایجان و جمعی از اساتید و اصحاب رسانه گفت:  مسئله قره باغ در ارتباط با همه مسلمانان دنیا است و این  تهدیدی برای دنیای اسلام می باشد. وی تصریح کرد : ما به وضوح مشاهده کردیم مسئله قره باغ متوجه ایران نیز می باشد و  لازمه حل مسئله قره باغ، ایجاد  وحدت و همدلی و ارتباطات تنگاتنگ بین ایران و آذربایجان است. 

    وی با اشاره به قدمت اختلافات بین ارمنستان و آذربایجان ، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه درجنگ جهانی اول ارمنستان هیچ مالکیت ارضی نداشت، به واسطه دخالت های انگلستان و آمریکا و فرانسه که در صدر آن ها روسیه قرار داشته، توانست در خاک آذربایجان نفوذ نماید و از همان ابتدا در صدد تجاوز به خاک آذربایجان بود. وی تصریح کرد: مسئله قره باغ تهدیدی برای دنیای اسلام بوده و ارامنه اشغالگر از همان ابتدا با اسلام، سازگاری روحی نداشته­اند، به عنوان مثال در قرن 17 گروهی از ارامنه افراطی اشغالگر در ظاهر به اسلام روی آوردند به طوری که با گذشت  300 سال نتوانستند خود را با اسلام وفق بدهند و اکنون در مناطقی از قفقاز و ترکیه ساکن می باشند. رییس تشکیلات آزادی قره باغ با  اشاره به اینکه از قدیم الایام مسلمانان ایران، آذربایجان و ترکیه حامی اقلیت ارامنه  بوده اند، اظهار کرد: اما ارمنستان همواره به این کشورها خیانت کرده است. آکیف نقی بیان کرد: ماهیت جنگ صلیبی هنوز تغییر نکرده، ما از ایران و ترکیه و دنیای اسلام در این خصوص مساعدت می طلبیم. وی افزود: ارامنه اشغالگر در صدد تفرقه افکنی میان ایران و ترکیه هستند تا با ایجاد جنگ شیعه و سنی هر دو کشور را سرنگون کند.

برگزاری نشست علمی «روز آذری های مسلمان جهان» در دانشگاه تبریز /19 ژانویه، نماد بازگشت شیعیان قفقاز به سوی آرمانهای شیعی  

به گزارش موسسه تاریخ و فرهنگ ایران دانشگاه تبریز ؛ نشست علمی  ویژه 19 ژانویه به عنوان  روز آذری های مسلمان جهان ؛ شنبه 27 دی ماه 93 در این موسسه برگزار گردید. در این نشست که با حضور جمعی از اساتید و دانشجویان برگزار شد ؛ دکتر محمد علی پرغو رئیس موسسه تاریخ و فرهنگ ایران دانشگاه تبریز با اشاره به اقدام قابل تحسین آیت الله عاملی در نامگذاری روز 19 ژانویه به عنوان روز آذری های مسلمان جهان  گفت : امتزاج فرهنگ و هویت آذری ها با فرهنگ و معارف اصیل شیعی،پیوند مبارک و ارزشمندی است که محصول قرنها مجاهدت و ایثار علمی و فرهنگی عالمان آذری شیعه می باشد و روز 19 ژانویه در حقیقت نماد بازگشت جمعی از شیعیان آذری به سوی ارزشها و آرمانهای شیعی است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز در ادامه سخنان خود با اشاره به نقش آذری های  ایران در پویایی مذهب تشیع و حفظ استقلال و تمامیت ارضی ایران گفت : اعلام رسمیت مذهب تشیع در ایران توسط دولت صفویه گام ارزشمندی در احیای عظمت تاریخی ایران و نیز اقدام مهمی در پویایی و رشد ارزشهای شیعی و اسلامی بود و از آن مقطع تاریخی تا کنون آذری ها همواره در مسیر تثبیت ارزشهای اسلامی و شیعی حرکت نموده اند.
رئیس موسسه تاریخ و فرهنگ ایران به نقش آذربایجان در پیروزی انقلاب اسلامی اشاره نمود و اظهار داشت : نقش آذربایجان تنها به محدوده جغرافیایی ایران خلاصه نمی شود، بلکه آذربایجان به عنوان کانون جوشان انقلاب اسلامی نوای جانبخش انقلاب را به مناطق همجوار از جمله قفقاز و جمهوری آذربایجان نیز منتقل نمود و مردم این مناطق حتی غیر مسلمانان قفقازی؛ از مردم آذربایجان ایران به ویژه قیام 29 بهمن تبریز چگونگی مبارزه با ظلم را یاد گرفتند. لذا وقتی شیرازه اتحاد جماهیر شوروی سست شد مردم آن سوی ارس در روز 19 ژانویه با قلبی لبریز از عشق ایران و اسلام پا در ایران گذاشتند تا اراده خود برای احیای کامل آموزه های اسلامی را فریاد زنند.
در ادامه این نشست، رحیم نیکبخت، پژوهشگر تاریخ نیز ضمن سخنانی گفت: توجه به حفظ اصالت واقعیات تاریخی از جمله مهمترین رسالتهای مراکز علمی و دانشگاه ها محسوب می گردد. وی توضیحات سال گذشته آیت الله عاملی در خصوص حوادث مرتبط با تجمع جمعی از آذری ها در مرزهای ایران در اواخر اتحاد جماهیر شوروی را اقدامی ارزنده توصیف نمود و آن را طلیعه مقابله با تحریفات تاریخی منطقه قفقاز ارزیابی کرد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز اظهار داشت: روند تبیین واقعیت ها تاریخی آغاز شده و اخیرا حتی یکی از نمایندگان پارلمان جمهوری آذربایجان که البته به اتخاذ مواضع ضد شیعی اشتهار دارد، مطالبی درخصوص تاریخ واقعی جمهوری آذربایجان مطرح نموده است که گامی در راستای تبیین واقعیت های تاریخی محسوب می گردد.
در ادامه تعداد دیگری از اساتید و دانشجویان نیز به طرح دیدگاه های خود پرداختند.
گفتنی است سال گذشته حضرت آیت الله سید حسن عاملی، امام جمعه اردبیل در خطبه های نماز جمعه با اشاره به لزوم تبیین واقعیات تاریخی و مقابله با  تحریفات صورت گرفته در تاریخ قفقاز و با هدف پاسداشت خدمات آذری ها به مذهب تشیع و دین اسلام روز «۱۹ژانویه» را به عنوان روز آذری های مسلمان جهان نامگذاری نموده بود. 

{PageBreak}