آذربایجان ائل ناغیللاری
کتاب «آذربایجان ائل ناغیللاری»، گردآوری (توپلایان) علی فلسفی میاب، و پیاده سازی(کوچورن) حمید آرش آزاد، در دو جلد به اهتمام و سفارش موسسه تاریخ و فرهنگ ایران از سوی انتشارات دانشگاه تبریز در سالهای 1395 و 1397 منتشر شده است.
کتاب مزبور شامل داستانهای عامیانه مناطق مختلف آذربایجان است که به خط عربی و زبان ترکی آذربایجانی چاپ شده است. جلد اول کتاب حاوی قصههای عامیانه و مردمی مناطق میانه، هشترود، مراغه و ملکان است. برخی از داستانهای این جلد از کتاب عبارتاند از:
شاه عباس و اوچ باجی ناغیلی
دیل یاراسی
قاری ننهنین اینهیی
آپاردی سئللر سارانی
مرد قارداش و نامرد قارداشین داستانی
ملیک محمدین ناغیلی
جلد دوم کتاب یاد شده دربرگیرنده قصههای عامیانه و مردمی مناطق چاراویماق، کلیبر، جلفا و مرند است. برخی از داستانهای این جلد از کتاب عبارتاند از:
- آللاه وئردی خان وزیرین آناسی نین ماجراسی
- قوردونان کئچی نین قارداشلیغی
- تیکانچی نین ناغیلی
- یوسف و زلیخانین ناغیلی
- شاه عابباس ناغیلی
- شانسی یاتان وزیرین احوالاتی
- عاشیق والهین ماجراسی
- شاه اسماعیل و گولزار خانیمین داستانی
- پینه چی احمدین ماجراسی
- حضرت سلیمان و بلقیسین ناغیلی
- دوست بازلیغین نتیجهسی
- آج قوردون ماجراسی
- حضرت موسانین داستانی