نقش دانشگاهیان دانشگاه تبریز در دفاع مقدس

دانشگاه تبریز در طول هشت سال دفاع مقدس در سه حوزه علمی - تسلیحاتی، نیروی انسانی و کمک‌های مادی از دفاع مقدس پشتیبانی می‌کرد. بیش از سه هزار نفر از اعضای هیئت‌علمی، کارکنان و دانشجویان دانشگاه تبریز در طول 8 سال جنگ تحمیلی به جبهه اعزام‌شده‌اند. به دلیل این‌گونه خدمات دانشگاه تبریز در دوران دفاع مقدس، در شب 27 دی‌ماه 1365 دانشکده فنی دانشگاه تبریز توسط جنگنده‌های رژیم سفاک عراق موردحمله قرار گرفت که 20 نفر از دانشجویان و دو نفر از کارکنان به فیض شهادت نائل آمدند. در این شب برگ زرینی در تاریخ دانشگاه تبریز ورق خورد و نام آن را با دفاع مقدس و انقلاب اسلامی بیشتر از قبل عجین ساخت.

در حال حاضر، بیش از ۷0 نفر از اعضای هیئت‌علمی و استادان دانشگاه تبریز و تقریباً ۱۷۵ نفر از کارمندان دانشگاه تبریز از رزمندگان، جانبازان و ایثارگران هشت سال دفاع مقدس هستند. به‌طورکلی دانشگاه تبریز 150 شهید به انقلاب اسلامی تقدیم کرده است که 110 نفر از آن‌ها در دوران دفاع مقدس شربت شهادت نوشیدند و به همین دلیل دانشگاه تبریز به «مشهد الشهدای دانشگاه‌های کشور» ملقب شده است.  

بنابراین برگزاری کنگره هفتادمین سال تأسیس دانشگاه تبریز، فرصتی گران‌بها برای اساتید و پژوهشگران دانشگاه تبریز فراهم کرد تا به بازخوانی نقش دانشگاه تبریز و دانشگاهیان آن به‌ویژه شهدا و جانبازان و رزمندگان آن در دوران دفاع مقدس مبادرت نمایند. برای این منظور کمیته‌ای در مؤسسه تاریخ و فرهنگ دانشگاه تبریز شکل گرفت تا به روش‌های علمی همچون تاریخ شفاهی و مصاحبه کیفی و عمیق و انطباق آن با اسناد مکتوب برای روشنگری ابعاد پنهان و مغفول نقش دانشگاه تبریز و دانشگاهیان آن در دوران دفاع مقدس بپردازند و این میراث گران‌بها را با کمترین شبهه و تردید و به‌طور مستقیم از زبان خود نقش‌آفرینان و حاضران در جبهه‌ها و یادگاران و هم‌سنگران شهدا در اختیار آیندگان قرار دهد. برای نیل به این هدف، علاوه بر اساتید و کارکنان خود دانشگاه تبریز، با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بسیج، جهاد سازندگی، جهاد دانشگاهی و مرکز اسناد انقلاب اسلامی مکاتبات و همکاری‌های لازم برای پر بار شدن این مجموعه صورت گرفت. نتیجه این تلاش‌های مستمر در این مجموعه گردآوری‌شده است که امیدواریم گام کوچکی برای ادای دین به شهیدان دفاع مقدس به‌ویژه شهدای دانشگاه تبریز باشد.

مجموعه‌ای که با انجام مصاحبه‌های متعدد، آرشیوی ارزشمند از تاریخ شفاهی را به‌وجود آورده است. تعدادی در مراحل پیاده‌سازی و ویرایش قرار دارند و طبعاً امکان ارائه در جلد اول نیست و مابقی به‌مرورزمان در قالب جلدهای 2، 3، و 4 به زیور طبع آراسته خواهند شد.

کتاب «نقش دانشگاهیان دانشگاه تبریز در دفاع مقدس» دربرگیرنده مجموعه‌ی 21 مصاحبه با پانزده نفر از رزمندگان دوره دفاع مقدس دانشگاه تبریز می باشد که به‌صورت شفاهی انجام‌گرفته و بعد در قالب کتاب پیاده‌سازی شده است. این کتاب شامل مصاحبه‌های ذیل است:

مصاحبه با:

 آقای دکتر حبیب آقاجانی           

آقای مهندس صمد ابراهیمیان غازانی          

آقای دکتر محمدتقی اعلمی         

حجت‌الاسلام‌ والمسلمین آقای دکتر رضا الهامی          

آقای محمد امانی         

آقای حاج جواد پورعلی 

آقای حسن حسین پور نادری        

آقای محبوب سلطانی    

آقای مصطفی فقیهی نیا  

آقای بهروز علیمرادی    

آقای اسماعیل محمدی   

آقای مهندس احد محمود زاده موسالو        

آقای محمد منافی فرتوت

آقای مهندس احمد موتاب          

آقای حسین هشترودی